Stranke do sada potrošile više od 8 miliona KM za TV oglašavanje, skupove i bilborde

Devet političkih stranaka do 2. oktobra utrošilo više od 2,1 miliona KM na oglašavanje na TV i štampi, a 10 stranaka organizovalo preko 430 skupova i događaja, čija organizacija iznosi takođe više od 2 miliona KM, što zajedno sa procjenama troškova oglašavanja na bilbordima, plakatima, lecima iznosi minimalno 8 miliona KM.

Sarajevo, 4. oktobar 2018. – Transparency International u Bosni i Hercegovini (TI BiH) predstavio je preliminarne rezultate monitoringa izborne kampanje, koji je pokazao da je 9 političkih stranaka do 2. oktobra utrošilo više od 2,1 miliona KM na oglašavanje na televiziji i štampi. Pored toga, rezultati su pokazali i da je 10 stranaka organizovalo preko 430 skupova i predizbornih događaja, čija organizacija posmatrajući po prosječno prijavljenm troškovima predizbornih skupova, iznosi takođe više od 2 miliona KM.

Najviše su na oglašavanje na televiziji i u štampi utrošile Srpska demokratska stranka (SDS) 430.000 KM, Savez nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) koji je utrošio gotovo 380.000 KM, te Stranka demokratske akcije (SDA) sa oko 310.000 KM. Tu su i Demokratski narodni savez (DNS) sa procijenjenim troškovima oglašavanja u elektronskim i štampanim medijima od oko 258.000 KM, Ujedinjena Srpska sa oko 233.000 KM, Partija demokratskog progresa (PDP) sa oko 240.000, Savez za pobjedu oko 143.000 KM, Savez za bolju budućnost sa oko 104.000,  Socijaldemokratska partija BiH (SDP) sa oko 26.000 KM, dok je je HDZ BiH imao zabilježene samo četiri objave oglasa.

U ove iznose nisu uključeni troškovi vanjskog oglašavanja, bilborda, plakata i letaka, za koje prema procjenama tokom ranijih kampanja, stranke utroše i do 4 miliona KM, kao ni oglašavanje putem društvenih mreža i online medija, koje je u ovoj izbornoj kampanji bio najdominantniji vid oglašavanja, a za koji je nemoguće utvrditi utrošene iznose. Upravo zbog sve dominantnijeg oglašavanja stranaka i kandidata putem novih medija, u ovoj kampanji je do sada zabilježen značajan pad troškova oglašavanja putem tradicionalnih medija.

Najviše je predizbornih skupova imao je SNSD (87 skupa), zatim DNS (70 skupova) i SDS (65 skupa), s tim što su se kandidati SDS uglavnom predstavljali na skupovima zajedno sa kandidatima ostalih članica Saveza za pobjedu, uključujući i PDP (15 skupova). Najmanje predizbornih skupova održali su HDZ BiH (27 skupa) i PDA (12 skupova) koja se bazirala na teritoriju Tuzlanskog kantona, a HDZ BiH je više posvetio pažnju posjetama gradovima i opštinama, institucijama, udruženjima, te sastancima sa lokalnim župnicima i udruženjima.

TI BiH je pratio i aktivnosti kandidata političkih stranaka koji obnašaju funkcije u zakonodavnoj i izvršnoj vlasti, što uključuje otvaranje objekata, sastanke, posjete institucijama, udruženjima, građanima, i poredio ove aktivnosti sa istim periodom u 2017. Podaci do kojih je došao TI BiH pokazuju enormno povećanje aktivnosti funkcionera u predizbornoj kampanji, koje je iskorišteno za promociju poltičkih stranaka i kandidata, što govori o zloupotrebi javnih funkcija i korištenju pristupa javnim sredstvima i institucijama u svrhu stranačke i lične promocije. Od svih kandidata koji obavljaju javne funkcije i koji su bili obuhvaćeni monitoringom najviše aktivnosti imali su Milorad Dodik, Dragan Čović i Željka Cvijanović. Milorad Dodik imao je 51 funkcionersku aktivnost u kampanji, dok je u istom periodu prošle godine imao samo 9. Na isti način Dragan Čović imao je 42 akivnosti u poređenju sa 22 u septembru 2017.

U sklopu monitoringa, TI BiH je zabilježio brojne zloupotrebe javnih funkcija i javnih sredstava u svrhu provođenja izborne kampanje, što uključuje i direktno preusmjeravanje sredstava institucija i ustanova za stranačku promociju, te je o svim slučajevma obavijestio Centralnu izbornu komisiju.

Press rls – 4.10.2018