Transparency International upozorava na potencijalni 8076 pojedinih članova Evropske komisije

Vatrena debata je planula kada su bivši članovi komisije, Ferrero-Waldner, Verheugen, McCreevy i Kuneva kolektivno prihvatili poslove koji mogu da donesu profit zbog njihovih bivših pozicija koje su napustili nakon godinu dana u Evropskoj komisiji. Trenutni kodeks ponašanja za članove utvrđuje uslove prema kojima bivši članovi Evropske komisije ne bi trebali prihvatiti posao najmanje godinu dana, a koji može biti povezan sa njihovim prethodnim resorom-portfeljom.

Bivši članovi su obavezni da informišu komisiju o njihovim novim zaposlenjima te ako postoji povezanost sa prethodnim portfeljom, komisija će tražiti mišljenje od Ad-Hoc etičkog komiteta. Iz navedenih slučajeva, bivši član komisije McCreevy, trenutno zaposlen u niskobudžetnoj avio kompaniji Ryanair, je odobren od strane komiteta, dok se odluka u vezi slučaja Verheugen i Kuneva očekuje tek slijedeće sedmice.

U svakom slučaju, komitetu nedostaju formalni kriteriji na osnovu kojih se zasnivaju odluke, kao i to da ne postoji sistematsko izvještavanje u vezi podnesenih žalbi niti procedura vezanih za zaposlenje nakon ovog. Šta više, etičkom kodeksu nedostaju jasni i efikasni mehanizmi.

Preporuke za dopunu kodeksa te rizike reputacije su predstavljene u novoj studiji od strane Komiteta Evropskog parlamenta. Parlament je takođe upozorio na potrebu revizije etičkog kodeksa.

U vezi sa propustima vezanim za prevenciju sukoba interesa te odnos među privatnog i javnog sektora, promovisanje etičkog ponašanja i konačno građenje povjerenja u Komisiju. Komisija ima jedinstvenu šansu da bude primjer za regulisanja kodeksa ponašanja nakon napuštanja komisije te perioda nakon toga, kao i formiranje novog kodeksa za regulisanje političkih zapošljava u privatnom sektoru.

Koraci ka prevenciji sukoba interesa i podrška  nezavisnosti Evropske komisije:

1. Period hlađenja treba da traje dvije godine, kako bi se umanjio rizik potencijalnog sukoba interesa. Ovaj sistem će omogućiti reduciranje potencijalnih zloupotreba potencijalnih informacija, te povezivanje članova Komisije sa istim.
2. Sveoubuhvatna, transparentna i propisana procedura u pristupu zapošljavanja nakon rada u komisiji te njena kompatibilnost sa prethodnim poslovima. Jasni, javni kriteriji će osigurati transparentan pristup procedurama te će znatno umanjiti potencijalne sukobe interesa.

1. Jasne smjernice o provođenju postupka u slučajevima koji se odnose na pravila zapošljavanja. Trenutni instrumenti uključuju, ali i ne ograničavaju uskraćivanje dohodaka od bivših članova a koji nisu u skladu sa članom 216. koji govori o sankcijama nakon potencijalnog sukoba interesa.

“Građani EU vjeruju Evropskim institucijama, ako bi visoki predstavnici ignorisali preuzete obaveze a s tim u vezi i etički kodeks, to bi moglo biti opasno”, izjavila je Jana Mittermaier, predstavnik TI kancelarije u Briselu. TI poručuje da zakletva svakog člana Evropske komisije zahtjeva i obavezaje da “poštuje, tokom i poslije službe obaveze koje proizilaze, a naročito obavezu da se djeluje nezavisno i ima diskreciono pravo da prihvati ili zadrži određene benefite.